Manali

Połączenia

Autobus W przeciwieństwie do wielu indyjskich miast, Manali posiada dobrze funkcjonujący dworzec autobusowy ze skomputeryzowanymi kasami biletowymi. Autobusy delwce kursują do Delhi i Śimli. Autobusy semidelwce, również wygodne, jeżdżą do Śimli i Dharamśali. Najwięcej turystów podróżuje w lecie, dlatego planując przejazdy w tym okresie, należy dokonać wcześniejszej rezerwacji. Autobusy delwce, objęte całkowitą rezerwacją, odjeżdżają sprzed biura turystycznego; z głównego dworca korzystają jedynie autobusy semidelwce. Po sezonie wiele kursów, zwłaszcza autobusów delwce, jest zawieszonych.

Bilet na przejazd autobusem delwce do Delhi kosztuje 400 INR (600 INR z klimatyzacją); do Śimli 200 INR. Za przejazd do Dharamśali autobusem płaci się 130 INR (12 godz. 30 min) i tyle samo do Śimli (10 godz.).

Zwykłymi autobusami można się dostać m.in. do Śimli (115 INR), Dharamśali (114 INR), Mandi (37 INR), Ćandigarhu (117 INR), Amritsaru (184 INR), Dźammu (175 INR) oraz Delhi (190 INR).

Z Manali odchodzi codziennie kilkanaście autobusów do Kulu (15 INR); większość jedzie trasą prowadzącą po lewej stronie rzeki Beas. W lecie uruchamiane są cogodzinne kursy do Kejlongu; podróż trwa 6 godzin i kosztuje 30 INR.

Leh Turyści planujący dwudniową wyprawę do Lehu mają do wyboru wiele autobusów. Zdecydowanie najwygodniejsze są luksusowe autokary należące do HPTDC. Bilety, w cenie 700 INR (1000 INR, jeśli płaci się za nocleg na kempingu), należy wykupić w biurze turystycznym, przynajmniej z kilkudniowym wyprzedzeniem. Na przystanku autobusowym można też zarezerwować przejazd zwykłym autobusem obsługiwanym przez HPSRTC (460 INR). Z dworca głównego odjeżdżają do Lehu również autobusy J&KSRTC, bilety są do kupienia u kierowcy. Mało komfortowe autobusy HPSRTC i J&KSRTC właściwie niczym się od siebie nie różnią, dlatego, dokonując wyboru, najlepiej kierować się godziną odjazdu – im wcześniej, tym więcej będzie później czasu na zwiedzanie. Na trasie do Lehu kursują również autobusy należące do prywatnych przewoźników; sprzedażą biletów zajmują się biura podróży w Manali.

Droga do Lehu jest tak wyboista, iż lepiej unikać miejsc z tyłu autobusu. Śmiałkowie, którzy zlekceważą tę radę, z pewnością nabawią się niejednego guza na głowie. Trasa do Lehu czynna jest w okresie od lipca do połowy września, wtedy też kursuje tam przynajmniej jeden autobus dziennie. Więcej informacji na temat wyprawy do Lehu podajemy w rozdziale Dźammu i Kaszmir.

Taksówki Obowiązuje ustalona taryfa opłat za przejazdy taksówkami: do Kulu 400 INR; do Śimli 1900 INR; do Lehu 10 000 INR. Można spróbować potargować się z kierowcą.

OKOLICE MANALI

Waśiśt (Vashisht)

Domy uroczego Waśisztu, leżącego 3 km od Manali, wydają się wisieć na stromym zboczu wzgórza. Znacznie krótszą, bo pnącą się prosto pod górę drogę mają do pokonania turyści udający się do Waśisztu pieszo.

Po drodze do wioski zobaczymy prowadzone przez HPTDC nowoczesne łaźnie (czyn., 7.00-19.00). Woda doprowadzana jest tu bezpośrednio z naturalnego gorącego źródła siarkowego. Trwająca 30 minut kąpiel w mniejszej łaźni (mogą tu wejść najwyżej dwie osoby) kosztuje 40 INR, a w większej 80 INR. Po długiej i męczącej podróży autobusem wizyta w łaźni jest najlepszym sposobem na nabranie sił. Kompleks łaźni (budynki osobne dla kobiet i mężczyzn) znajduje się przy końcu drogi prowadzącej koło świątyni.

Noclegi W Waśiszt zatrzymują się głównie turyści z Zachodu planujący dłuższy pobyt w okolicy. Można zamieszkać w którymś z wielu tutaj pensjonatów^ za noc płaci się od 35 do 70 INR, przy dłuższym pobycie goście korzystają ze zniżek. Godny polecenia jest Dharma Guest House z pokojami dwuosobowymi za 70 INR; jest też kilka pokoi trzyosobowych. Aby się tu dostać, trzeba kierować się drogą prowadzącą w górę od łaźni. Poniżej usytuowane są nieco tańsze pensjonaty Janata iSonam. W znajdującym się przy głównym placu Dolnath Guest House wynająć można pokoje za 60 INR.

Na bardziej zamożnych turystów czeka hotel Bhrigu. Pobyt w pokoju dwuosobowym z łazienką i pięknym widokiem kosztuje 300 INR (po sezonie prawie 100 INR taniej). Najdroższy hotel to Ambassador Resort, oferujący pokoje dwuosobowe za 2100 INR; po sezonie obowiązuje 30% zniżki. Hotel organizuje również wyjazdy na narty (z przelotem helikopterem).

Gastronomia Warto wybrać się do mieszczącej się w kompleksie łaźni Cafe Vashlsht. Oprócz drinków i przekąsek podaje się tu również dania obiadowe. Przy głównym placu jest Tibetan Cafe, a obok niej świetna cukiernia. Dużą popularnością cieszy się także/Zan Om Cafe Bijurah. Specjalnością lokalu są przekąski, m.in. masala dosa.

Z dala od centrum znajduje się serwująca smaczne dania Freedom Cafe. Nie ma tu ustalonych cen posiłków, ale po zjedzeniu goście zostawiają dowolną kwotę w puszce umieszczonej przy drzwiach. Na tej samej zasadzie działa lokal Snack & Bite.

Solang Nullah

Najlepsze stoki narciarskie w Himaćal Pradeśu znajdziemy w Solang Nullahu, w dolinie Solang, 14 km na północny zachód od Manali. Trasy zjazdowe są oznaczone kolorem czarnym, czerwonym i niebieskim. Jak na razie, jedynym udogodnieniem jest 300-metrowy wyciąg narciarski należący do Mountaineering & Allied Sports Institute (Biura Turystyki Wysokogórskiej i Sportów Pokrewnych). Wypożyczenie sprzętu narciarskiego kosztuje od 120 do 150 INR za dzień. Najlepsze warunki panują tu w lutym; styczeń jest wyjątkowo zimny.

Noclegi

Niewielki Friendship Hotel oferuje noclegi w pokojach dwuosobowych z łazienką i piecykiem na drewno za 150 INR. Można tu otrzymać wiadra z gorącą wodą oraz drewno na opał oraz zamówić posiłki; za obiady płaci się ok. 25 INR. Podobne ceny obowiązują w Raja Paying Guest House.

Dźagatsukh (Jagatsukh)

Dźagatsukh, 12 km na północ od Nagaru i 6 km na południe od Manali, początkowo pełnił funkcję stolicy Kulu, później rola ta przypadła Nagarowi. W miasteczku są piękne stare świątynie. Na szczególną uwagę zasługuje dedykowana Śiwie sikhara. Dużą wartość historyczną ma też świątynia bogini Śarvali, znajdująca się w pobliskiej wiosce Śuru (Shooru).

Kothi

Urocza wioska Kothi usytuowana jest 12 km od Manali, przy drodze do Kejlongu.

Główną atrakcją Kothi są piękne krajobrazy; jest tu wyjątkowo wąski i głęboki wąwóz rzeki Beas. Będąc w Kothi, wielu turystów wybiera się do wodospadów Rahla, 16 km dalej.

Noclegi Podróżni zwiedzający przełęcz Rohtang zatrzymują się najczęściej w Rest House. Otoczony górami budynek ma za sąsiedztwo dwa stare kramy z herbatą. Do wynajęcia są tu wyłącznie pokoje dwuosobowe z łazienką, dwoma dużymi łóżkami, dywanami i balkonem. Zaletą hotelu jest spokój i smaczne jedzenie.