Plemiona
Trudno uwierzyć, ale aż 50 mln Hindusów żyje poza kastowym podziałem społeczeństwa Indii, przynależąc do różnych szczepów. Ludność ta, zwana adiwasi, mieszkała na subkontynencie jeszcze przed przybyciem Ariów i Drawidów. Przez tysiące lat rdzenne plemiona indyjskie prowadziły spokojny żywot w niedostępnych górach i lasach, a więc na terenach o niewielkim znaczeniu dla rolnictwa. Ludzie ci do dziś mówią niezrozumiałym dla Hindusów językiem, a ich obyczaje są obce zarówno hindusom, jak i muzułmanom.
Członkowie owych plemion prawdopodobnie kontaktowali się z Hindusami zajmującymi tereny nizinne, jednak bardzo rzadko dochodziło pomiędzy nimi do poważniejszych zatargów czy konfliktów. Sytuacja ta zmieniła się, kiedy zaczęto posługiwać się nowoczesnymi środkami transportu – dawniej niedostępne, należące do adsiwaiów ziemie teraz stanęły otworem przed mieszkańcami nizin. Gwałtowny wzrost populacji zmusił Hindusów do zasiedlania nowych terenów i poszukiwania dodatkowych bogactw naturalnych. W ciągu niespełna 40 lat plemiona te zostały wysiedlone ze swych rdzennych terytoriów, a ich zubożałych członków zmuszono do ciężkiej pracy. W rękach tej ludności znajduje się jedynie Arunaćal Pradeś, położony w północno-wschodniej części kraju. Tylko tutaj cywilizacja miała dobroczynny wpływ na rdzennych mieszkańców Indii, którzy zdołali zachować do dziś swe obyczaje i styl życia. W pozostałych częściach kraju, zwłaszcza w Madhja Pradeśu, Andhra Pradeśu i Biharze, życie tych ludzi nie należy do najłatwiejszych: wykonują oni najcięższe roboty, cierpią głód i niedostatek. Rządy stanowe nie czynią nic, by poprawić ich trudną sytuację. Przedstawiciele władz na ogół unikają rozmów na ów drażliwy temat, a zapytani wprost, opowiadają o milionach rupii, jakie przeznacza się na pomoc dla rdzennych mieszkańców kraju. Niestety, większość tych pieniędzy trafia do kieszeni skorumpowanych urzędników.
Biorąc pod uwagę przeludnienie na Półwyspie Indyjskim, jest mało prawdopodobne, by warunki bytowe członków owych plemion uległy choćby nieznacznej poprawie. Tradycje i obyczaje adiwasiów z pewnością będą stopniowo zanikać, aż ludność ta zupełnie zasymiluje się z innymi mieszkańcami Indii.
18 głównych języków indyjskich to:
hindi- najważniejszy język w Indiach, chociaż posługuje się nim jedynie 20% ogólnej liczby ludności tego kraju, zamieszkującej na obszarze zwanym pasem hindi, pasem krów lub Bimaru, w skład którego wchodzi Bihar, Madhja Prades, Radźastan i Uttar Pradeś; należący do rodziny języków indoaryjskich, jest uznawany za oficjalny język urzędników państwowych, wymienionych stanów, a także dodatkowo Harjany i Himacial Pradeśu
asami – posługuje się nim ponad 60% mieszkańców stanu Asam, już od XIII w.
bengall – językiem tym mówi prawie 200 min ludzi, głównie na terenie należącym obecnie do Bangladeszu; oficjalny język Bengalu Zachodniego; jego początki sięgają XIII w.
gudżarati – należy do grupy języków indoaryjskich, posługują się nim mieszkańcy Gudżaratu
kannara – oficjlany język Karnataki, używany przez 65% populacji tego stanu
kaśmlri – posługuje się nim 55% mieszkańców Kaszmiru i Dźammu. Należy do rodziny języków indoirańskich, z alfabetem perso-arabskim
konkani – drawidyjski język, używany głównie na terenie Goa
malajalam – należy do grupy drawidyjskiej; główny język stanu Kerala
manipuru – indyjski; posługują się nim mieszkańcy północno-wschodniej części kraju
marathi – indyjski język, wykształcony w XIII w.; używany w stanie Maharasztra
nepali – występuje w prowincji Sikkim, gdzie 75% populacji stanowią Nepalczycy orija – indyjski; posługuje się nim 87% mieszkańców Orisy
pendżabi – indyjski; główny język Pendżabu; alfabet oparty na hindi (dewangari), władający nim Hindusi posługują się XVI-wiecznym rodzajem pisma, zwanym gurumukhi, którego twórcą był Guru Angad, przewodnik duchowy sikhów
sanskryt – jeden z najstarszych na świecie; główny język cywilizacji aryjskiej; napisano nim wedy oraz staroindyjskie eposy Mahabharatęi Ramajamę
sindhi – posługujący się nim zamieszkują tereny należące obecnie do Pakistanu, jednak większość użytkowników można spotkać w samych Indiach; pakistańska odmiana tego języka posługuje się alfabetem persko-arabskim, zaś indyjska – pismem dewangari
tamilski – bardzo stary język drawidyjski, znany przynajmniej od 2000 lat; używany w Tamilnadzie; posługuje się nim 65 min ludzi telugu – najczęściej używany obecnie język drawidyjski; oficjalny język stanu Andhra Pradeś
urdu – oficjalny język Kaszmiru i Dźammu; podobnie jak hindi, powstał w starożytności; od początku posługiwali się nim głównie muzułmanie, dlatego posiada persko-arabski alfabet i bardzo wiele słów zapożyczonych z jeżyka perskiego.